Ticari taşıma evrakları, malın yasal olarak taşındığını, kime ait olduğunu, miktarını ve varış noktasını gösteren, bir denetim sırasında araçta bulunması zorunlu olan belgelerdir.
İşte Türkiye’deki ticari karayolu taşımacılığında (nakliye) kullanılan temel ve zorunlu evraklar:
1. 📋 Taşıma Sözleşmesi ve Yük Bilgisi Evrakları
Bu belgeler, taşınan malın kendisiyle ve ticari hareketiyle ilgilidir:
-
Sevk İrsaliyesi (veya E-İrsaliye):
-
Zorunludur. Taşınan malın türünü, miktarını, göndericisini ve alıcısını gösterir. Malın fiilen nakledildiğini kanıtlar.
-
-
Fatura (veya E-Fatura):
-
Malın ticari değerini gösterir. İrsaliye ile birlikte düzenlenebilir (İrsaliyeli Fatura) veya ayrı olabilir.
-
-
Çeki Listesi (Packing List):
-
Özellikle birden fazla koli veya palet varsa, her bir paketin içeriğini ve ağırlığını detaylandıran listedir.
-
-
Taşıma Senedi / Nakliye Sözleşmesi:
-
Taşıma işini yapan firma ile yük sahibi arasındaki sözleşmenin detaylarını içerir.
-
2. 🛡️ Yasal Yetki ve Sürücü Evrakları
Bu belgeler, hem aracı hem de sürücüyü yasal olarak taşımacılık yapmaya yetkili kılar:
-
Yetki Belgesi (K Belgesi):
-
Nakliye firmasının Ulaştırma Bakanlığı’ndan aldığı, ticari taşımacılık yapma yetkisini gösteren belgedir (K1, K2, K3 vb.).
-
-
Taşıt Kartı:
-
Yetki belgesine kayıtlı olan ve o araca özel düzenlenen belgedir.
-
-
Sürücü Mesleki Yeterlilik Belgesi (SRC):
-
Ticari araç kullanan şoförün yetkinliğini gösteren belgedir (SRC3 uluslararası, SRC4 yurtiçi eşya taşımacılığı için yaygındır).
-
-
Psikoteknik Değerlendirme Raporu:
-
Sürücünün yasal olarak ticari araç kullanmaya uygun olduğunu gösteren belgedir.
-
-
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası:
-
Taşınan yüke gelebilecek hasarları karşılayan sigorta poliçesidir.
-
-
Araç Ruhsatı (Motorlu Araç Trafik Belgesi) ve Ehliyet (Sürücünün kendisine ait).
🌍 Uluslararası Taşıma (İhracat/İthalat) İçin Ek Evraklar
Yurt dışına yapılan taşımalarda bu belgelere ek olarak:
-
CMR Belgesi: Uluslararası karayolu taşımacılığı sözleşmesi belgesidir.
-
TIR Karnesi: Gümrük işlemlerini kolaylaştıran transit belgesidir.
-
A.TR / EUR.1: Malların menşeini ve gümrük birliği içindeki dolaşımını belirten belgeler.
Bu evrakların eksiksiz ve güncel olması, hem yasal denetimlerden sorunsuz geçmek hem de sigorta kapsamında kalmak için hayati önem taşır.
Bu evraklar hakkında daha detaylı bilgi almak istediğiniz bir kısım var mı?